Bezpieczeństwo w sieci jest kwestią kluczową dla każdego użytkownika internetu. Hakerzy i cyberprzestępcy nieustannie poszukują sposobów na włamanie się na konta i kradzież poufnych informacji. Dlatego tak ważne jest stosowanie mocnych i unikalnych haseł, które skutecznie chronią przed nieautoryzowanym dostępem. W niniejszym poradniku przyjrzymy się najważniejszym zasadom tworzenia bezpiecznych haseł, sposobom ich przechowywania i zarządzania nimi. Znajdziecie tu również wskazówki skierowane specjalnie do programistów, dotyczące bezpiecznego hashowania i ograniczania prób logowania. Poznacie też najczęstsze błędy popełniane podczas tworzenia haseł i sposoby ich uniknięcia.
Dlaczego bezpieczne hasła są ważne?
Bezpieczne hasła są kluczowe z kilku powodów:
- Chronią przed nieautoryzowanym dostępem do kont i poufnych danych
- Zapobiegają kradzieży tożsamości i przejęciu kont przez oszustów
- Pozwalają uniknąć strat finansowych w przypadku włamania na konto bankowe
- Chronią reputację firmy i zaufanie klientów
- Zmniejszają ryzyko wycieku wrażliwych informacji biznesowych
Dlatego każdy użytkownik sieci, a zwłaszcza programiści pracujący z wrażliwymi danymi, powinni zwracać szczególną uwagę na tworzenie i zabezpieczanie haseł dostępowych.
Jak tworzyć trudne do złamania hasła?
Unikanie oczywistych haseł
Najsłabsze hasła to takie, które są łatwe do odgadnięcia przez znajomych lub hakerów. Należy unikać:
- Imienia, nazwiska, pseudonimu
- Daty urodzenia
- Numeru telefonu, PESEL, dowodu osobistego
- Ulubionego koloru, potrawy, zespołu muzycznego
Tego typu hasła są banalnie proste do złamania za pomocą prostych słownikowych ataków.
Używanie losowych ciągów znaków
Najmocniejsze hasła to takie, które składają się z losowego ciągu znaków, cyfr i symboli. Im dłuższe i bardziej zróżnicowane, tym lepiej. Można używać:
- Generatorów losowych haseł
- Kombinacji liter dużych, małych i znaków specjalnych
- Losowych wyrazów lub zdań
Takie hasła są o wiele trudniejsze do złamania nawet za pomocą zaawansowanych technik.
Stosowanie haseł dwuskładnikowych
Dodatkową warstwę ochrony zapewniają hasła dwuskładnikowe. Oprócz hasła wymagają one:
- Kodu weryfikacyjnego z SMS
- Tokena z aplikacji autoryzacyjnej
- Odcisku palca lub skanu twarzy
Utrudnia to przejęcie konta nawet po poznaniu hasła. Warto korzystać z uwierzytelniania dwuskładnikowego, gdy tylko jest to możliwe.
Czytaj więcej: Zarządzanie wersjami oprogramowania dla menedżerów IT
Zarządzanie i przechowywanie haseł
Używanie menedżerów haseł
Nie zaleca się zapisywania haseł w plikach tekstowych. Lepszym i bezpieczniejszym rozwiązaniem są menedżery haseł, np:
- LastPass
- 1Password
- Dashlane
- Keepass
Pozwalają one bezpiecznie przechowywać wiele złożonych, unikalnych haseł w jednym, dobrze zabezpieczonym miejscu.
Bezpieczne przechowywanie haseł
Aby zwiększyć bezpieczeństwo, należy:
- Szyfrować menedżer haseł silnym hasłem głównym
- Robić kopie zapasowe haseł
- Ustawiać dodatkowe zabezpieczenia, jak uwierzytelnianie dwuskładnikowe
Pozwoli to ustrzec się przed utratą dostępu do kont w razie kradzieży lub awarii sprzętu.
Regularna zmiana haseł
Zaleca się okresową rotację haseł np. co 90 dni. Uniemożliwi to wykorzystanie skradzionych/wykradzionych danych dostępowych. Menedżery haseł ułatwiają regularną zmianę i synchronizację haseł na różnych urządzeniach.
Wskazówki dla programistów

Hashowanie haseł
Programiści nie powinni przechowywać haseł użytkowników w postaci zwykłego tekstu. Lepszym rozwiązaniem jest hashowanie haseł za pomocą algorytmów typu:
- BCrypt
- SHA-256
- Argon2
- PBKDF2
Uniemożliwi to odczytanie haseł nawet w przypadku włamania do bazy danych.
Ograniczanie prób logowania
Aby utrudnić ataki brute-force, należy w kodzie:
- Ograniczyć liczbę nieudanych prób logowania z danego adresu IP
- Stosować tymczasowe blokady konta po kilku nieudanych próbach
- Wymuszać captcha przy kolejnych nieudanych próbach
Pozwoli to znacząco zwiększyć poziom bezpieczeństwa aplikacji.
Ochrona przed wyciekiem danych
Programiści powinni stosować dobre praktyki w kodzie, aby zapobiec wyciekowi wrażliwych danych, w tym:
- Szyfrowanie połączeń SSL/TLS
- Maskowanie/skracanie wyświetlanych haseł
- Wyłączanie opcji zapamiętywania haseł
- Regularne testy penetracyjne aplikacji
Pomoże to zapewnić bezpieczeństwo przechowywanych i transmitowanych haseł użytkowników.
Najczęstsze błędy przy tworzeniu haseł
Słabe hasła
Najczęstsze błędy, które prowadzą do łatwych do złamania haseł, to:
- Używanie krótkich, prostych haseł
- Tworzenie haseł ze słów ze słownika
- Stosowanie tych samych haseł do wielu kont
- Używanie danych osobowych lub dat
Tego typu hasła da się złamać w kilka sekund za pomocą prostych narzędzi.
Ponowne używanie haseł
Kolejnym częstym błędem jest ponowne wykorzystanie tych samych haseł do różnych kont. Prowadzi to do sytuacji, gdy przejęcie jednego hasła pozwala hakerowi na dostęp do wielu kont ofiary.
Ujawnianie haseł innym osobom
Nigdy nie należy ujawniać haseł znajomym, rodzinie, współpracownikom czy "pomocniczemu" personelowi. Może to prowadzić do kradzieży konta i tożsamości oraz poważnych konsekwencji.
Bezpieczeństwo przede wszystkim
Podsumowując, tworzenie silnych, unikalnych haseł i ich bezpieczne przechowywanie to podstawa ochrony kont i prywatności w sieci. Programiści odgrywają kluczową rolę we wzmacnianiu zabezpieczeń aplikacji przed włamaniami. Stosując opisane wyżej zasady i dobre praktyki, można znacząco podnieść poziom cyberbezpieczeństwa i utrudnić życie cyberprzestępcom.